Juridisch onderlegde tegenstanders van Klare Taal/Plain English etc. denken vaak een
troefkaart in handen te hebben. Juridische teksten (vonnissen, wetsteksten, contracten enz.) zou het schorten aan nauwkeurigheid en ‘juridische precisie’ als ze “te eenvoudig” zijn geschreven.
Zo meent ook de Rotterdamse strafadvocaat Inez Weski. Zij vindt een initiatief van Rotterdamse rechters om hun beslissingen beter toegankelijk maken voor slachtoffers,
verdachten, advocaten, media en de samenleving in zijn geheel, weliswaar een ‘nobel streven’, maar waarschuwt tegelijkertijd ook voor ‘het binnensluipen van simplisme’ in de vonnissen-nieuwe-stijl. (Lees hier in het Advocatenblad).
Maar al die juridische precisie en nauwkeurigheid hebben ook zo hun nadeel. In de Canadese zaak uit 1985 Klingspon v. Ramsay, 65 B.C.L.R. 132 (S.C.) bijvoorbeeld daagde een vrouw haar advocaat (sollicitor) voor de rechter wegens een slecht investeringsadvies. Ze stelde dat zij geen advies had gekregen behalve met betrekking tot de good standing van het bedrijf. De advocaat bedoelde te zeggen dat het bedrijf geregistreerd stond bij de Registrar of Companies, de Canadese KvK. Zijn cliënte was in de veronderstelling dat good standing een positieve beoordeling van de financiële status van het bedrijf was. De rechtbank veroordeelde de advocaat tot het betalen van 25% van haar verliezen. The phrase “have not offered me any advice other than as to the good standing of the company” …would, of course, be most unlikely to convey to a lay person the meaning which would be understood by a lawyer”, liet de rechtbank weten.
Kortom, een typische (en dure!) overtreding van Schrijfregel Numero Uno: Weet Voor Wie U Schrijft. Want niet alleen good standing heeft in het legal English een totaal andere
betekenis dan in het general English. Wat dacht u bijvoorbeeld van agency, consideration,
privilege, brief, dismissal, docket, principal en issue? Of van de werkwoorden: to discharge, to construct, to furnish, to find, to file, to consummate en to serve? Allemaal woorden waarmee u op moet passen als u deze in een juridisch document gebruikt. Een Engelstalige juridische leek kan er een heel andere betekenis aan hechten dan uw Engelstalige collega-advocaat. Mocht u willen weten welke betekenis, laat mij dat dan even weten via p.peek@branch-out.eu en ik mail u een betekenislijstje.
Overigens gaat het bij het Rotterdamse initiatief om heel wat meer dan alleen maar
woorden. In een filmpje dat hier te downloaden is, leggen de rechters Jacco Janssen en Mirjam Riemens uit dat het gaat om een ander format waarin de uitspraak is gegoten. Het vonnis wordt voorafgegaan door een zgn. leeswijzer en wordt voortgezet met een
illustratie en heeft een duidelijke hoofdstukkenverdeling. (Lees de vernieuwde vorm hier).
Eigenlijk precies wat in de meeste onderzoeken naar lezersbegrip telkens weer naar voren komt; een duidelijke opbouw en structuur, kortere zinnen en alinea’s en een betere
indeling van de tekst (hoofdstukjes en titels!) maken teksten stukken begrijpelijker. “Moeilijke woorden” (wat zijn dat eigenlijk?) worden een stuk minder moeilijk als je uit de context op kan maken wat die betekenen. Vooruitgang dus!
Ten slotte, afgezien van haar ‘simplisme’-opmerking is het verheugend dat speciaal Inez Weski een lans(je) breekt voor Klare Taal; iets meer dan een jaar geleden kreeg ze van de Rechtbank Amsterdam nog een tik op de vingers voor haar warrige verweer (hierover hier nog eens te lezen). Nóg meer vooruitgang. Het wordt vast een goed jaar…