Monthly Archives: February 2021

Correctness (32)

We hebben het hier al vaak gezegd: er ligt veel meer betekenis in de Engelse grammatica dan in de Nederlandse grammatica. Neem bijvoorbeeld eens de verschillende tijden van Engelse werkwoorden. Als je schrijft I have worked for AKD for 5 years werk je er nog steeds, maar als je schrijft I worked for AKD for 5 years, dan werk je al lang ergens anders. Als je schrijft Company X is a problem of Company Z is being a problem, dan kan je maar beter met Company Z te maken hebben. Ga voor een uitleg en meer voorbeelden naar Correctness 5  of naar Correctness 6

Zo kan het ook gaan met de werkwoorden bij het enkelvoud en het meervoud van een
aantal woorden, en dan met name van zgn. ‘verzamelnamen’. Een verzamelnaam is een zelfstandig naamwoord – zoals team, commissie, jury, ploeg, orkest, publiek, publiek en familie – dat verwijst naar een groep individuen. Ook bekend als ‘groepsnaam’.

In het Nederlands gaat zo’n verzamelnaam altijd vergezeld van de enkelvoudsvorm van het werkwoord (“Het team wint een prijs”, “Het orkest speelde fantastisch”, etc.). Maar in het Engels kan je bij die collective nouns zowel de enkelvoudsvorm als de meervoudsvorm van het werkwoord gebruiken, afhankelijk van wat je ermee wilt zeggen.

Wanneer alle leden van zo’n collective noun iets als een eenheid presteren, gebruik je het enkelvoud (net als in het Nederlands). Dus: The chamber orchestra often plays at the Art Centre; The cast is celebrating the success of the play with a party after the performance; A wolf pack hunts as a group en The staff disagrees on the proposal. 

Maar wanneer de leden van het collective noun iets individueels doen, iets wat afwijkt van wat de anderen in zo’n groep doen, dan kan je gerust het meervoud gebruiken: The
orchestra are tuning their instruments; The cast have 
been practising their lines; The flock were running off in every direction en The staff disagree on the proposal.

Sommigen zeggen dat dit alleen in het Brits-Engels is toegestaan en niet in het Amerikaans-Engels. Dat is een beetje onzin, te meer daar er geen “officiële” grammaticale regels bestaan voor het Engels zoals wij in Nederland een Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS) hebben met daarin de “officiële” Nederlandse
grammaticaregels en zelfs een “Groen Boekje” met daarin de “officiële” Nederlandse spellingsregels. Het kan best zijn dat het meervoud bij collective noun in het Amerikaans-Engels minder vaker voorkomt, maar het is niet pertinent fout.

Met zo’n enkelvoud-meervoudkeuze kan je een subtiel verschil maken in wat je wilt zeggen. Zo kan je zeggen: Management (of om het even: The jury, The councel, The panel etc.) is responsible for these mistakes, maar ook Management (en dus ook: The jury, The councel, The panel etc.) are responsible for these mistakes waarbij je dan, opnieuw: subtiel, opmerkt dat er wat jou betreft ook leden van het managementteam zijn die niet
verantwoordelijk zijn voor die fouten. Bryan Garner schrijft in Garner’s Dictionary of Legal Usage (hier geheel gratis te downloaden!): but if the emphasis is on the individuals in the group, the plural verb form is best. En Merriam-Webster’s English Usage Dictionary is het
hiermee eens:  When the group is considered as a unit, the singular verb is used; when it is thought of as a collection of individuals, the plural verb is used.

 Overigens zijn die dillema’s natuurlijk allemaal makkelijk te omzeilen als je de woordjes members of (The members of the jury… etc.) gebruikt. Dan is het natuurlijk altijd
meervoud…

Dan zijn er nog de namen van sportteams. Het is gebruikelijk dat de Britten hun teams laten optreden met behulp van een meervoudsvorm van het werkwoord: Liverpool are the greatest team, England win the European Championship, etc. Dat vinden vooral de Amerikanen raar, maar zelf doen ze het ook. Nu is het gros van de namen van Amerikaanse sportclubs toevallig al een meervoud (Boston Celtics, New York Yankees, Minnesota Vikings, Los Angeles Lakers etc.), maar ook de enkelvoudige namen zoals Oklahoma City Thunder of Utah Jazz gaan gepaard met meervoudsvormen van het werkwoord. Dat
vinden wij Nederlanders een beetje raar… “Ajax zijn de beste ploeg van de wereld”, “Feyenoord hebben weer gewonnen”, “Spanje winnen de finale”, dat soort werk.

Ook met een ander fenomeen, het plurale tantum, hebben Nederlanders wat moeite… Het zijn woorden die de vormkenmerken van een meervoud hebben, maar waarvan het
bijbehorende enkelvoud niet bestaat. We kennen allemaal glasses, scissors, trousers, maar door die meervoud -s aan het eind weten we dat er ook een meervoudsvorm van het werkwoord gebruikt moet worden.  Waar het bij Nederlanders alleen bijna altijd fout gaat is bij het plurale tantum police. The police were on time, The police are present on Saturday. Meervoud gebruiken, dus!

Plain English (26)

Er is nog steeds geen duidelijkheid of AstraZeneca nou genoeg van “onze” vaccins gaat
leveren of niet. Vorige week hadden we het in deze blog over de woorden reasonable best efforts in het contract tussen AstraZeneca en de Europese Unie. Juist die gebruikte
woorden openden een juridische doos van Pandora voor allerlei mogelijke juridische steekspelletjes.

Nu iedereen tijd heeft gehad om het openbaar gemaakte contract eens goed te lezen,
blijken er nog veel meer haken en ogen te zitten aan het taalgebruik in dit contract. Een
ander teer (dwz. juridisch omstreden) punt is bijv. hoofdstuk 13 in het bewuste contract, ofwel: Representations and Warranties.

Hoofdstuk 13.1 begint al gelijk met: AstraZeneca represents, warrants and covenants to the Commission and the Participating Member States that … De woorden represents, warrants and covenants worden vaak vertaald met “verklaart, garandeert en komt overeen”. Hét grote struikelblok is hier dat in één adem verschillende contracttaalcategorieën bij elkaar worden geveegd: the language of declararion, the language of obligation en the language of agreement (naar analogie van Kenneth Adams in A Manual of Style for Contract Drafting). Met alle mogelijke verwarring van dien. En “verwarring” moet, juist in contracten, zoveel mogelijk vermeden worden.

We hebben hier al eens geschreven over het werkwoord to warrant in een (common law)
juridische setting. We schreven toen “to warrant in het common law-contractenrecht betekent veel eerder: to promise, “beloven” dus. Het is dus heel pertinent niét een
contractuele voorwaarde. Als die belofte (warrant) om de een of andere reden niet wordt nagekomen, dan heeft de benadeelde partij eventueel recht op een zekere vorm van
compensatie (welke vorm, dat staat nog gerechtelijk te bezien), maar het contract kan niet worden verbroken”.

OPLOSSING/ALTERNATIEF: Je zou alles wat je ‘warrants’ wilt aangeven, gewoon samen kunnen voegen onder een nieuw hoofdstukje. Dit noem je dan ‘Warranties’ en daar schrijf je op wat de verkoper en de koper een goed idee vinden om te doen als ergens iets mis loopt.

Het werkwoord to represent betekent niets meer of minder dan gewoon een ‘vaststelling van een feit’, ‘een feitelijke verklaring’ (a statement of a fact). Sommige tekstverklaarders gaan zelfs uit dat het een positieve benaming is van de eerder bestaande term:
misrepresentation. Misrepresentation verwijst niet naar onbevoegde vertegenwoordiging maar is een mededeling die niet juist is, een beetje te vergelijken met onze ‘dwaling’ of zelfs (als het een fraudulent misrepresentation is) ‘bedrog’. (Overigens een uitstekend
voorbeeld van een zgn. False Friend)
. Paragraaf 13.1 (e), waar afstand genomen wordt van enige verantwoording waar iets fout kan gaan, botst met zo’n ‘feitelijke verklaring’. Een
feitelijke verklaring is óf juist óf onjuist – het kan niet onjuist wórden. Het kan natuurlijk dat AstraZeneca niet genoeg vaccins kan leveren (om welke reden dan ook), maar dat is een toekomstig feit en hoort hier niet onder respresentations.

OPLOSSING/ALTERNATIEF: Je zou represents zonder meer kunnen vervangen door welk werkwoord met dezelfde betekenis dan ook (bijv.  says, utters, proclaimes etc.), maar de meest voor de hand liggende zou zijn: states.

Het werkwoord to covenant (‘overeenkomen’) dat AstraZeneca er, als klap op de vuurpijl, ook nog eens aan toevoegt, is een woord dat al sinds mensenheugenis in contracten al helemaal nooit meer gebruikt wordt. Het is volledig overbodig en leeft eigenlijk alleen maar voort als sjiek zelfstandig naamwoord ‘covenant’ (ook in het Nederlands).

OPLOSSING/ ALTERNATIEF: vergeet dat extra werkwoord; het is al een contract, dus waarom zou je dat nog eens verklaren? Hetzelfde geldt overigens ook voor de woorden die je ook wel eens ziet: X represents, warrants, covenants and agrees that… (Een contract is geen thesaurus!)

Het grote struikelblok nu is dat álle bepalingen in een contract onder een kopje Representations and Warranties (dus ook in het AstraZeneca-contract, Hoofdstuk 13), tegelijkertijd beloftes áls een vaststelling van feiten zijn. Normaal gesproken zou dit niet veel problemen op hoeven te leveren: “zo is het toch altijd gegaan”….? Maar nu, in
coronatijden?

Het mooie (want tevens: onbegrijpelijke) aan dit soort taalgebruik is de hardnekkigheid waarmee iedereen maar steeds vast blijft houden aan traditionele bewoordingen als
represents, warrants and covenants of hoofdstukken met titels als Representations and Warranties. Advocaten en anderen die met contracten werken moeten in gedachten houden dat ze de kudde niet hoeven te volgen als het gaat om contracten. De enige mensen die u moet overtuigen, zijn degenen aan uw kant van de transactie en aan de
andere kant van de transactie. De uitdrukking Representations and Warranties wordt dan wel telkens te pas en te onpas klakkeloos  gebruikt, je kan contractuele bepalingen ook een stuk eenvoudiger en vooral: éénduidiger, maken en zo het contractproza naar een
moderne tijd brengen.

En wie weet, geeft alle commotie rond juist dít contract ook de Plain English Movement weer een zetje in de juiste richting. Nieuwe Tijden!

What’s in a word? (40)

Dat komt er nou van… In een eerdere blog schreven we al eens  dat de woorden “best
efforts
” in contracten tot de één van de most-litigated words in de Anglo-Amerikaanse rechtspraak behoren en in een burgerrechtelijke (civil law) omgeving verder van zeer geringe juridische waarde zijn. Daar schijnt het ook nu weer op uit te draaien met het Covid 19-vaccin van AstraZeneca (AZ) en de druk die door de Europese Commissie op AZ wordt uitgeoefend om die spullen nu eens te leveren.

De CEO van AZ zou hebben gezegd dat de leveringsverplichtingen van AZ beperkt zijn tot “best efforts“; AZ kan dit blijkbaar niet doen zonder de voorwaarden van het contract met de Britse regering te schenden. Op dit moment (zie hieronder) zijn de relevante contracten nog niet openbaar. Maar wél openbaar is een soortgelijk contract tussen de Europese Commissie en Curevac AG. Curevace is samen met Bayer bezig een  ander potentieel Covid 19-vaccin, Zorecimeran, te ontwikkelen. Het heeft de vorm van een raamcontract en er is een bestelformulier aan toegevoegd dat individuele EU-landen kunnen gebruiken om hun besteleisen bij de leverancier aan te scherpen (hier te vinden).

Laten we bij gebrek aan betere informatie aannemen dat de Europese Commissie
contracten heeft ondertekend met zeer vergelijkbare standaardvoorwaarden met al haar vaccinleveranciers, inclusief AZ, en dat ze allemaal volgens de Belgische wetgeving zijn opgesteld. Wat zegt het contract over leveringsverplichtingen?

De term die het meest relevant lijkt voor de inspanningsverplichtingen van AZ, staat in de tweede alinea van paragraaf 1.3 (van het Curevac-contract), Die luidt: On the basis of this APA, the contractor commits to use reasonable best efforts (i) to obtain EU marketing…[…]

 Op basis van deze APA (=Advance Purchase Agreement) verbindt de contractant zich ertoe om reasonable best efforts te leveren (i) om een ​​EU-handelsvergunning voor het product te verkrijgen en (ii) om voldoende productiecapaciteit te creëren om de productie en levering van de contractueel overeengekomen volumes van het product mogelijk te maken

Reasonable best efforts  worden gedefinieerd in sectie 1.2 (blz. 10), met daarin de woorden: ‘Reasonable best efforts’: a reasonable degree of best effort to accomplish a given task,
acknowledging that such things as, without limitation […];
contractor’s commitments to other purchasers of the Product; other reasons [….] etc.

Het contract is opgesteld naar Belgisch recht, een civil law-systeem dus. Het burgerlijk recht erkent meestal geen specifieke betekenis van best efforts of soortgelijke termen, maar geeft een voorkeur voor een onderscheid tussen zogenaamde “middelencontracten” en “resultatencontracten”  De eerste is vergelijkbaar met een inspanningsverplichting, waarbij de prestatie niet gegarandeerd is.

PS.
“Op dit moment zijn de relevante contracten nog niet openbaar”, schreef ik afgelopen
donderdagavond. De vrijdag daarop gaf de Europese Commissie dan toch, in samenspraak met AZ, het contract vrij (hoewel grote delen zijn weggelakt). Hier te vinden. En nu blijkt dat inderdaad de woorden best reasonable efforts ook hier zijn gebruikt. De definitie daarvan (op blz. 3) lijkt in het geheel niet op de definitie in het Curevac-contract maar Commissie voorzitter Ursula von der Leyen zegt in een radio-interview met de BBC ‘Best effort’ was valid while it was still unclear whether they could develop a vaccine. That time is behind us. The vaccine is there. AstraZeneca has also explicitly assured us in this contract that no other obligations would prevent the contract from being fulfilled.

Nog even afgezien van het feit dat het Curevac-contract spreekt van reasonable best efforts en het AZ-contract van best reasonable efforts (is daar eigenlijk een verschil tussen?), lijkt mij dit al met al een typisch staaltje van van elkaar verschillende rechtsopvattingen. We komen daar keer op keer weer op terug in deze blog: daar waar in common law-landen (zoals Engeland) vooral de Letter van de Wet (of het Contract) belangrijk is, prevaleert in de civil law-landen (de Europese Unie) de Geest van de Wet en wordt een beroep gedaan op de morele verplichtingen buiten het contract. (Lees bijv. ook hier).

Er zit waarschijnlijk niets anders op dan AstraZeneca maar even voor een jaartje of wat te
nationaliseren (maar dan wel in Europees verband, natuurlijk).