Tussen interpunctie en juristen heeft het nooit geboterd. Punctuation is not used in legal
instruments, for no one would wish the title to his estates to depend to the insertion of a comma or a full stop, schrijft Henry Kelly in The Draftsman uit 1881. Hoofdletters, dat kon dan nog wel, volgens Kelly: The commencement of sentences […] are rendered conspicuous of captitals. Al die andere leestekens leiden alleen maar af van de tekst.
In het zelfde spoor schrijft de jurist Urban A. Lavery in 1923 in Punctuation in the Law: In the first place is the use of interpunction essentially feminine. That is, instead of a rugged and bold reliance on words to convey meaning, which would be the masculine way of doing things, the habit has grown up of dressing up a sentence with the lace and the ruffles of punctuation.
Met andere woorden: de tekst, de tekst en niets anders dan de tekst, dát is in, met name de Engelstalige, juridische wereld (in wetten, voorschriften, contracten etc.) altijd de leidraad geweest.
En dat terwijl het leven van de punt zo goed begon. In het oude Griekenland had men juist een behoorlijke afkeer van tekst. Plato schreef in de Phaidros dat de opkomst van het schrift zo ongeveer het einde van de totale menselijke beschaving zou inluiden. De ervaring van de rechtstreekse, mondelinge, overdracht van leermeester naar leerling zou verloren gaan als mensen maar zo’n beetje op eigen houtje via het bestuderen van teksten kennis zouden gaan vergaren. Toch kwam men erachter dat iets op schrift wel erg handig was. Om de mondelinge overlevering een handje te helpen en zo veel mogelijk na te bootsen, ontstonden er schriftelijke hoge (stigmḕ teleía), midden (stigmḕ mésē) en lage
(hypostigmḕ) punten om aan te geven dat er over iets resp. langer, iets korter of gewoon kort moest worden nagedacht. And the rest was (punctuation) history… culminerend in wat wij nu kennen als de punt, de puntkomma en de komma.
We zijn nu zo’n 2½ duizend jaar verder en intussen zijn de verschillen tussen Legal English en MSE (=Modern Standard English) in ieder geval op het gebied van de interpunctie
redelijk gelijk getrokken. En dus óók, met inachtneming van regionale verschillen, op het gebied van het gebruik van punten. Alleen… die regionale verschillen, dáár is nog wel het een en ander over op te merken. En als wij het hebben over regionale verschillen, dan hebben we het in grote lijnen over het verschil tussen Amerikaans Engels (AE) en MSE.
Het begint er al mee dat er verschillende woorden voor hetzelfde teken bestaan: waar het in het MSE een full stop is, is dat in het AE een period. Het lijkt er verder op dat het MSE de richtlijnen van Henry Kelly en Urban Lavery (c.s.) nog steeds niet is vergeten; het MSE
gebruikt veel minder punten dan het AE. Dit staat bekend als open punctuation en zorgt
ervoor dat punten niet (meer) gebruikt worden bij initialen (P Peek, en niet P. Peek), bij afkortingen (ie en eg, en niet: ie./i.e of e.g./eg. of etc en niet etc.), bij titels als Mr/Mrs etc. (dus niet: Mr./Mrs. etc.). Vandaar ook dat, als je een brief krijgt die begint met Dear Mr P Peek (ja, zelfs zonder komma!) je 99% zeker weet dat dit door een Britse schrijver is geschreven. Een Amerikaanse schrijver zou hebben geschreven: Dear Mr. P. Peek, (incl. komma!). Voor juristen is het dan weer mooi meegenomen dat ook in de European Case Law Identifier (ECLI) geen punten zijn toegestaan, en dat als je bijv. ziet: Atkins v. Simmons Pty. Ltd. 309 Md. 145 je alleen al door die punten weet dat het om een Amerikaanse zaak draait.
Overigens, die afkortingen ie/eg (MSE) en ie./i.e of e.g./eg. (AE) brengen nóg een verschil tussen MSE en AE aan het licht. Het AE zal die afkortingen altijd vooraf laten gaan én laten volgen door een komma: He trades in farm commodities, e.g., corn and sorghum terwijl het MSE schrijft: He trades in farm commodities, eg corn and sorghum. Lees hier wat Bryan A. Garner hierover te zeggen heeft.
Het zal verder niet 1-2-3 tot misverstanden leiden als u op de Amerikaanse manier Dear Mr. P. Peek, schrijft aan uw Britse klant, maar het staat wél een beetje raar als u in de rest van uw schrijven dan weer keurig de MSE-spelling aanhoudt. Voor alles: Wees Consistent! En verder, als u met What’s appt, SMS’t of wat dan ook met uw klant (Brits, Amerikaans, Nederlands): gebruik dan maar liever helemaal geen punt omdat punten in dergelijke
communicatievormen als onbeleefd en onoprecht kunnen worden geïnterpreteerd zoals we hier al eens eerder hebben geschreven.
Het lijkt erop dat iedereen inmiddels zijn zinnen met een punt eindigt. Wat daarná komt is echter nog steeds een heet hangijzer. Twee spaties voordat een nieuwe zin begint (=English spacing)? Of maar eentje (=French spacing)? Deze discussie bestaat al sinds het
verschijnen van de typemachine. Typemachines geven namelijk niet alle letters evenveel ruimte waardoor het soms kan lijken dat er helemaal geen spatie meer is tussen de zinnen. Tekstverwerkers en computers geven letters wél allemaal precies dezelfde ruimte (behalve met het lettertype Courier) dus lijkt het geschil geslecht in het voordeel van French spacing. Ooit aangeleerde gewoontes zijn echter slecht af te leren, dus die strijd zal tot de dood van de laatste typemachinegebruiker nog wel even voortduren. Lees hier een kort
gepassioneerd stukje ten faveure van French spacing.