Monthly Archives: January 2022

Plain English (28)

Vaak wordt gedacht dat (juridische) teksten makkelijker te begrijpen zijn als je nou maar eenvoudige, ook wel: “makkelijke”, woorden gebruikt. Enigszins smalend wordt dat dan als “Jip-en-Janneke-taal” afgedaan. We hebben hier in de rubriek “Plain English” al vaak gewezen op talloze andere manieren om teksten begrijpelijker te maken. En die
zogenaamde “andere” manieren blijken vaak een stuk effectiever te zijn dan het uitbannen van “moeilijke” woorden. Neem nu eens positief taalgebruik…

Taalpsychologie (ook: psycholinguïstiek) doet (o.m.) onderzoek naar hoe snel geschreven teksten worden begrepen. Het is geen kwestie van “stijl”, of een “glas-is-half-leeg/half-vol discussie”; onderzoeksliteratuur stelt duidelijk vast dat positieve zinnen gemakkelijker te begrijpen zijn dan negatieve. En, nog sterker: lezers vinder het gemakkelijker om
beslissingen te nemen die een beroep doen op positieve termen (more, bigger, greater, taller, heavier) dan beslissingen met negatieve termen (less, smaller, shorter, lighter). Zie Clark and Clark, 1977). Uit een ander experiment, uitgevoerd door Wright en Barnard  (1975), blijkt dat mensen sneller waren in het nemen van “meer dan” beslissingen dan ze waren bij het nemen van beslissingen waar gevraagd werd om “minder dan”. Just en Carpenter (1976) ontdekten dat positieve zinnen sneller en nauwkeuriger als waar of
onwaar konden worden beoordeeld dan negatieve zinnen. En ga zo nog maar even door.

Probeer daarom zo veel en zo vaak mogelijk het woord not te vermijden. I’m available from 17 August, dus, ipv. I can not be reached until 17 August, Niet: This court can not accept
majority jury verdicts of 10 or fewer jurors
, maar: This court accepts verdicts of 11 or 12
jurors
; niet: We do not accept payments in cash, maar We reject payments in cash; niet: Party A does not have… maar: Party A lacks…. . Not unless kan worden: only…if. Not until kan worden: when. Not many kan worden: few. Not often kan worden: rarely of sometimes. Not the same kan worden: different.

Dubbele ontkenningen maken het er allemaal niet makkelijker op. De afgelopen maanden hebben we in pre-course tasks van cursisten voorbeelden gezien als: The results did not
dis
qualify the claim…
, of: In our view, person X’s claim should not be disallowed by the court… en: … it would yield a not insignificant impovement in…. Lastig, en met name voor niet-moedertaalsprekers, natuurlijk. En al helemaal als je de onderliggende ironische, of zelfs bijna-sarcastische ondertoon hier niet in kan zien. Maar ook hier kan je goed zónder het woordje not.

Op dezelfde manier wordt er vaak, en met name in Engelstalige contracten, geworsteld met het negatieve woord unless, en al helemaal als je dat combineert met een ontkenning in het eerste gedeelte van de zin. Neurolinguïstische experimenten (bijv. Wright en Hull, 1988) tonen aan dat zinnen met unless vaak veel langzamer worden begrepen dan als je unless vermijdt; unless wordt geïnterpreteerd als een negatieve actie met een positieve voorwaarde, terwijl zinnen zónder unless (maar met dezelfde boodschap) een positieve
actie met een negatieve voorwaarde krijgen.

De zin: No person may enter the licensed premises unless permitted by the Authority zou daarom veel beter, dwz, met een sneller begrip en veel minder verwarring, kunnen worden geschreven als: A person may enter the licensed premises only with the permission of the Authority. Of anders: An inspector may exercise his power, only when in possession of a
certificate of authority issued by the Director
is veel sneller te begrijpen dan als er staat: An inspector must not exercise his power unless in possession of a certificate of authority issued by the Director. En, terug naar de taal van contracten: A person must do X if…. is een stuk beter te begrijpen en zal daarom veel minder aanleiding zijn tot juridische geschillen dan als er staat:  A person must not do X unless… Als je positief blijft (of kán blijven) en als je dus de negatieve woordjes not, unless, etc. weet te vermijden, zal de hele tekst een stuk
begrijpelijker worden. En daar is geen woord Jip-en-Janneke-taal bij.

Kleine voetnoot 1: de term Plain English krijgt in Engelstalige landen zo langzamerhand ook een bijna “Jip-en-Janneke-aura”. Daarom begin je in de plaats van Plain English steeds vaker MSE te zien: Modern Standard English.

Kleine voetnoot 2: Ik heb hierboven steeds Engelse voorbeelden gebruikt, deze blog heet immers niet voor niets Branch Out Legal English Blog. Maar dit geldt natuurlijk ook gewoon voor het Nederlands. Probeer de komende maand bijvoorbeeld eens alle “tenzij’s” uit uw teksten te bannen, en zie wat er gebeurt.

Clarity (43)

Afgelopen week (op 7 januari) boog het Amerikaanse Supreme Court zich over de grondwettelijkheid van de door President Biden voorgenomen verplichte Covid-inentingen. In de mondelinge pleidooien (oral arguments) die aan een besluit vooraf gaan , zei de door Trump benoemde Justice Neil Gorsuch, dat zulke stappen wel heel
ongebruikelijk waren voor de federale overheid. Hij illustreerde dat door te zeggen dat zulke maatregelen ook niet werden genomen bij een gemiddelde griepepidemie: “We have flu vaccines. The flu kills, I believe, hundreds of thousands of people every year. OSHA (= de Occupational Health and Safety Administration) has never purported to regulate on that
basis
.” (Honderdduizenden, dus, voor de goede verstaander).

Al snel kwam hij erachter dat dát niet zo slim was. In de eerste plaats was dat volkomen niet waar (gemiddeld sterven er zo’n 40.000 Amerikanen aan een griepvirus, de Covid-teller staat op bijna 900.000), en ten tweede zou dat nu juist zijn tegenstand tegen een verplichte inenting ondergraven. In het officiële schriftelijke verslag liet hij dat vlug veranderen in: The flu kills, I believe, hundreds, thousands of people every year […]. Het was niet voor het eerst dat een schielijk toegevoegde komma de Republikeinse gemoederen te hulp schoot…

Op 17 september 1787 werd de Amerikaanse grondwet aangenomen. Vier jaar later werden de eerste tien amendementen daaraan toegevoegd om zo in te spelen op de veranderende noden in de samenleving (die eerste tien staan bekend als Bill of Rights). Het Tweede Amendement regelt de vorming van milities en geeft burgers het recht vuurwapens te
dragen. Dat Amendement luidt als volgt: A well regulated Militia, being necessary to the
security of a free State, the right of the people to keep and bear Arms, shall not be infringed.
Enigszins moeizaam gesteld Engels voor het Nederlandse: “Aangezien een goed
geregelde militie nodig is voor de veiligheid van een vrije staat, zal geen inbreuk worden gemaakt op het recht van het volk om wapens te bezitten en te dragen”.

De Constitution zélf was voor een groot gedeelte van de hand van Thomas Jefferson, de derde President van Amerika en een eminent jurist. Tijdens het aannemen van die Bill of RIghts was hij minister van Buitenlandse Zaken (Secretary of State) in Parijs, anders had hij er zeker voor gezorgd dat dat iets nauwkeuriger gedaan zou zijn.

En dat “iets nauwkeuriger” had zéker hundreds and thousands of lives gescheeld, want met die ene komma tussen “[…] and bear arms” en “shall not be infringed” zorgt ervoor dat Amerikanen recht hebben op het privé-bezit van allerhande wapentuig; die tweede komma “bewijst” dat het Tweede Amendement niet alleen het ‘collectieve’ recht van staten om hun milities in stand te houden beschermt, maar elke burger een ‘individueel’ recht geeft om een wapen te dragen, ongeacht het lidmaatschap van de lokale militie.

Hoe doet een simpele komma dat? Volgens de rechtbank in Parker v District of Columbia (2007) verdeelt de tweede komma het amendement in twee clausules: een eerste
“inleidende” en een tweede “operatieve”. Bij deze lezing is het stukje over een goed
gereguleerde militie slechts een voorlopige keelschraping; de opstellers komen pas echt tot zaken als ze beginnen te praten over “het recht van de mensen … er mag geen inbreuk worden gemaakt.” Hier valt natuurlijk van alles en nog wat op af te dingen, maar daar gaat het hier even niet om. In 2008 bevestigde het Supreme Court in District of Columbia v. Heller met een uitslag van 5 rechters vóór en 4 rechters tegen, met deze komma-interpretatie het grondwettelijke recht een wapen te dragen. (Hier al eens eerder over geschreven).

Tot afgelopen week was dat de laatste keer dat het Supreme Court van die komma (afhankelijk van je opvatting:) gebruik of misbruik maakte. Binnenkort echter zal dat ene leesteken opnieuw in de belangstelling van het Supreme Court staan. De staat New York namelijk heeft een aantal extra wapenbezitwetten aangenomen. En dat is reden genoeg voor vuurwapenafficionado’s om opnieuw naar het Supreme Court te gaan. Verwacht wordt dat het Supreme Court hier in de eerste helft van dit jaar een uitspraak over doet. Lees hier meer over.

Het feit dat er nu een aantal nieuwe Supreme Court Justices zijn geïnstalleerd (waaronder dus onze kommaliefhebber Gorsuch) die, toen ze in de lagere rechtbanken zaten, zeiden dat rechters zich zouden moeten concentreren op de tekst, op de geschiedenis en op de traditie, m.a.w. op de bedoeling van de founding fathers, de opstellers van de
oorspronkelijke Constitution én de Bill of Rights – bij het afwegen van vuurwapen-beperkingen, belooft niet veel goeds.

Lang leve de komma! En wordt (ongetwijfeld) vervolgd.

What’s in a word? (43)

“Al het goede voor het nieuwe jaar gewenst”. “De beste wensen voor het nieuwe jaar”. “De allerbeste wensen voor 2022”.  “Veel geluk in het nieuwe jaar”. “Heel veel geluk gewenst voor dit jaar”.  Woorden die u vast wel gebruikt, gehoord, gelezen of geschreven hebt de afgelopen week. Wat het allemaal precies betekent, doet er niet veel toe; het zijn (al dan niet écht gemeende) emotionele gelukwensen van de ene persoon aan de andere.

Er zijn ook teksten waar gevoelens en emoties zo veel mogelijk uitgebannen moeten
worden, en dat geldt misschien wel in het bijzonder voor (schriftelijke) contracten en overeenkomsten. Met name juristen zouden het daar wel mee eens zijn, lijkt me. Maar waarom is er (in ieder geval in de Anglo-Amerikaanse) rechtswereld dan nog steeds een woeste discussie gaande over de bewoording van de inspanningsverplichting (ofwel: de best efforts obligation) in Anglo-Amerikaanse contracten?

We hebben het hier al eerder gehad over de (vermeende) verschillen die Britse en Amerikaanse rechters maken tussen all reasonable efforts, all best efforts, all reasonable best efforts, all possible efforts, all commercially best efforts of best possible efforts. (NB. Britse contracten en rechters hebben het liever over endeavours ipv. efforts, maar de
discussie is precies dezelfde). Zoals bijvoorbeeld in UBH (Mechanical Services) Ltd v. Standard Life Assurance Co. T.L.R. waar de rechtbank oordeelde:  the phrase ‘all reasonable endeavours’ is a middle position somewhere between the other two, implying something more than reasonable endeavours but less than best endeavours. In hetzelfde best efforts-vaarwater bevond ook AstraZeneca zich in verband met het contract voor het corona-vaccin (lees hier).

Onder aanvoering van Kenneth Adams (de schrijver van A Manual of Style for Contract Drafting) leek in Amerika het pleit beslecht te zijn in het voordeel van alleen maar
reasonable efforts in inspanningsverplichtingclausules: In the United States, courts (and the Uniform Commercial Code) have declined to recognize the idea of a hierarchy of efforts standards. schrijft Adams in The Business Lawyer, 74, 2019.  Niet zo verwonderlijk gezien Stephen Mouritsen in het gezaghebbende artikel Contract Interpretation with Corpus Linguistics in de Washington Law Review  schrijft dat: Courts often make plain meaning
determinations without referencing any evidence other than the contested contractual text
.

“Mooi, opgelost, over en sluiten en verder maar weer”, zou je denken. Maar dan hebben we geen rekening gehouden met Charles Tau die afgelopen maand in de Georgetown Law Journal een samenvatting van zijn scriptie Is This Really The Best We Can Do? American Courts’ Irrational Efforts Clause Jurisprudence And How We Can Start To Fix It publiceerde. De lengte van de titel zegt al veel over de lengte van het artikel.  Voor wie een boven-gezonde interesse heeft in woorden, reacties op woorden, reacties op reacties etc.: lees deze huiveringwekkende 56-pagina’s lange tekst. De laatste woorden hierover zijn vast nog niet gezegd.

Dat maakte mij intussen wel een beetje nieuwsgierig naar hoe Nederlandstalige juristen
hiermee omgaan. Eén manier om dit te bekijken is om naar Linguee te gaan en daar
reasonable efforts en best efforts als zoektermen in te voeren. Let wel: bij Linguee weet je nooit met zekerheid wat nu de brontekst was: het Engelse reasonable, dan wel best efforts? Of de Nederlandse bewoording van een inspanningsverplichtingclausule? De kans is
levensgroot aanwezig dat die brontaal Nederlands is, en dat iedereen elkaar maar een beetje zit te kopiëren bij de vertaling naar het Engels…

Reasonable efforts geeft bij Linguee in ieder geval meestal als vertaling: “Partij X doet alles wat redelijkerwijs mogelijk is om… “of anders: “Partij X wordt verplicht een redelijke
inspanning
te leveren“. Best efforts aan de andere kant levert een waaier aan vertalingen: “Partij X doet haar best om…”, “Elke partij zet zich er naar beste krachten voor in om…” etc. (mijn onderstreping). Daarnaast lijkt het of men in Nederlandse (in het Engels
vertaalde) contracten vaak nogal schrikachtig is bij best efforts: veel vaker dan bij
reasonable efforts wordt er gesproken over “slechts een middelenverbintenis”. Wat vreemd is, want best efforts is toch duidelijk van een groter gewicht dan reasonable efforts. Tenminste, als je Charles Tau moet geloven.

Hoe het ook moge zijn: wij zeggen graag wat Kenneth Adams schrijft (o.a. in zijn artikel Beyond Words in Sollictors Journal): Use only: reasonable efforts. En als je dat niet wilt, dan kan je natuurlijk ook gewoon in het contract vermelden wat dat dan wel zijn, die best
efforts
, zoals Hogan Lovells advocaat Fergus Gallagher schrijft…

Maar hoe dan ook: de Aller-, Aller-, Allerbeste Wensen voor 2022!