Al eerder hebben wij op deze plaats gewezen op de parol evidence rule (bijvoorbeeld hier nog eens te lezen): in het Anglo-Amerikaanse contractenrecht staat er wat er staat. Het is dus niet de bedoeling dat er via nadere uitleg nog iets wordt toegevoegd dat niet al in het contract staat verwoord, hoe ‘redelijk en billijk’ dit ook moge zijn. Met andere woorden: dat wat geschreven staat (in wet of contract), is heilig. En onder “geschreven” valt ook de
interpunctie.

Op 3 augustus 1916 werd in Engeland de diplomaat Roger David Casement opgehangen wegens hoogverraad, sabotage en spionage. De aanklacht was gebaseerd op de Treason Act uit het jaar 1351: “If a man be adherent to the king’s enemies in his realm giving to them aid and comfort in the realm or elsewhere …”. Althans, dat stond in de aanklacht. Zijn
advocaat probeerde dit in hoger beroep tegen te houden door te stellen dat “…in the realm or elsewhere ..” betekende dat de heer Casement al zijn (vermeende mis)daden écht
“elsewhere” (en dus heel erg NIET “in the realm”) had gepland en hij dus technisch
onschuldig was. De rechters wilden hier wel eens het naadje van de kous weten en togen naar het Public Record Office om het originele handschrift uit 1351 te onderzoeken.

Onder de microscoop vonden ze daar een vage “virgule” (een voorloper van de komma), zodat de wet zou moeten luiden als “If a man be adherent to the king’s enemies in his realm giving to them aid and comfort in the realm, or elsewhere …”, ofwel met een komma tussen realm en elsewhere. Hetgeen betekende dat het voor de wet niet uitmaakt of Casement zijn daden nu wél of niet binnen de grenzen van het Britse rijk had begaan. Resultaat: de strop! (Dat de beste man ook een fel activist tegen Britse koloniale wandaden in Afrika en Zuid-Amerika, een enthousiast voorstander van de Ierse onafhankelijkheid en bovendien een zeer openlijk homoseksueel was, moet zijn zaak niet veel goeds hebben gedaan, maar dit terzijde…).

En inderdaad: in tegenstelling tot het Nederlands is de Engelse grammaticaregel dat een komma wordt toegevoegd als twee onafhankelijk zinnen tot één zin worden samengevoegd door middel van verbindingswoordjes als and, or, but enz. Voorbeelden:

* He walked all the way home, and he shut the door.
* Should we eat at home, or would you prefer going to a restaurant?
* He is a great swimmer, but he prefers to play golf.

Als de komma (of vooruit: de virgule) inderdaad ontbroken zou hebben in de Traeson Act uit 1351, zou het een “inclusiviteit” hebben betekend, m.a.w. elsewhere in the realm. En niet: “in the realm en overal anders”. Vergelijk bijvoorbeeld de volgende zinnen:
A) I went out to lunch with my boss, the company CEO and a close friend.
B) I went out to lunch with my boss, the company CEO, and a close friend.

In A) ben je met één persoon gaan lunchen (namelijk je baas die een goede vriend is en ook de CEO en in B) was de lunch iets duurder, want met maar liefst drie personen: je baas én de CEO én een goede vriend… Dit fenomeen heet “the Oxford comma” (lees hier meer over die Oxord comma).

Het hoger beroep dat de advocaat van Casement aanvroeg, klinkt dan ook meer als een noodsprong, maar dan wel eentje die in een Civil Law-systeem al bij voorbaat kansloos zou zijn geweest. Het geeft in ieder geval aan dat in Anglo-Amerikaanse rechtspraak geschreven tekst uiterst belangrijk is.

In een eerdere blog (lees hier) beschreven we al eens aan dat de apostrof doden op zijn geweten heeft, nu blijkt dat ook de komma een zaak van leven of dood is! Leestekens? Kijk ervoor uit!! Overigens staat deze zaak zelfs bekend als “Death by comma”.

Is dan álles in de Anglo-Amerikaanse rechtspraak wat geschreven staat in beton gegoten en in graniet gehouwen? Nee, er zijn uitzonderingen. Hierover volgende week meer. Tot dan!