Clarity (24)

Mike Pompeo. IJzervreter. West Point. Captain in het 4th Infantry Division. Oud-directeur van de CIA en tegenwoordig minister van Buitenlandse Zaken onder Trump. Kortom, een man die in staat moet worden geacht eigenhandig Vrede op Aarde te brengen. En volgens hem kan dat niet anders dan met een juist gebruik van komma’s: The Secretary has
underscored the need for appropriate use of comma’s in his paper (both their inclusion and omission), mailde hij in de afgelopen weken.

Comma Mike, zoals hij nu af en toe in wandelgangen wordt genoemd, is een aanhanger van de Chicago Manual of Style, (of: CMOS) die stelt dat effective use of the comma involves good judgment, with the goal being ease of reading.

Natuurlijk pikten “de media” dit direct op en werden Pompeo’s oekazes hier en daar belachelijk gemaakt. Zie bijv. dit nieuwsbericht van Usual Suspect Numero Uno, CNN.  Maar Mike heeft natuurlijk wel een beetje gelijk. Zoals we al eerder in deze blog hebben gezien, kan een komma soms miljoenen dollars schelen.  Of anders kán een komma levens redden of juist kosten.

Daarbij vergeleken is het foutieve gebruik van de komma in bijv. The administration is
committed to achieving a lasting and comprehensive peace agreement, and remains
optimistic that progress can be made
(want het Subject in beide zinnen is hetzelfde, namelijk: The administration. Zo niet: gebruik een komma vóór woordjes als and, but enz,) klein bier. De CMOS zegt: When independent clauses are joined by andbutorsoyet, or any other coordinating conjunction, a comma usually precedes the conjunction.

De miljoenen kostende en levensbedreigende Oxford comma is een andere zaak. Volgens berichten van het State Departement is het al dan niet juist gebruiken van die Oxford comma een jaarlijks terugkerende traditie tijdens functioneringsgesprekken. Volgens diezelfde bronnen “wint” dan meestal de Oxford comma.

Echter, de CMOS is maar één stijlgids (hoewel tamelijk gezaghebbend, natuurlijk). De
uitstekende Penguingids How to Punctate is een andere. In de leestekenspikorde staat de komma met een straatlengte voor: maar liefst 54 blz. wijdt How to Punctuate aan de komma. Vergelijk de 15 pagina’s over de punt (.) en de 16 bladzijden over de dubbele punt (:). Waar het eigenlijk op neer komt, is het volgende (volgens How to Punctuate dan): In some cases do this, but in others do that, it’s all a matter of editorial judgement. Zelfs het CMOS is het daar eigenlijk mee eens: zet een komma wanneer je wilt dat de lezer een
rustpunt in de zin verwacht. Zo simpel is het eigenlijk. (NB. Het CMOS zegt zélf dat If the clauses are very short and closely connected, the comma may be omitted unless the clauses are part of a series. De vraag rijst dan weer onmiddellijk wat very short is… en zo kunnen we weer van voren af aan beginnen).

Eigenlijk een beetje zoals in het Nederlands, dus. Met één belangrijke uitzondering: als je in het Engels een zin NIET laat beginnen met het grammaticale onderwerp (Subject), zet dan ALTIJD een komma vóór het onderwerp (bijv. Yesterday, I bought a new television). Dit
omdat iedere afwijking van de “normale” zinsopbouw (I bought a new television yesterday: SVOMPT: Subject-Verb-Object-Manner-Place-Time, lees bijv, hier) Engelstalige lezers een beetje in verwarring brengt, en dus een fractie van een seconde nodig hebben om “even tot rust te komen om te zien hoe alles in elkaar zit”. Vandaar die komma.

Het Nederlands kent dat niet. Als je een zin NIET met het Subject laat beginnen, krijg je in het Nederlands gewoon inversie (het omdraaien van Onderwerp en Werkwoord: Ik kocht gisteren een televisie – Gisteren kocht ik een televisie). En dat is voor lezers van het Nederlands een goed genoeg teken voor een “ongewone” rest van de zin. Vandaar géén komma.

Na z’n carrière in het leger, overigens, ging Pompeo in 1994 rechten studeren. Hij was
tijdens zijn studie één van de redacteuren van de Harvard Journal of Law & Public Policy en de Harvard Law Review. Vervolgens ging hij als advocaat aan de slag bij Williams & Connolly. Zijn interesse in komma’s komt dus niet uit de lucht vallen. Maar of Pompeo ook zijn baas kan overtuigen van het belang van grammaticale regels is nog eventjes de vraag…

Nog niet genoeg over komma’s? Doe de Engelse Comma Quiz. Hier te vinden. Veel plezier!!