We hebben al eerder geschreven over het gebruik van shall in juridisch Engels; in ABC-landen (Australië, Groot Brittannië en Canada) zijn al diverse alternatieven uitgedacht (lees hier). In de Verenigde Staten schrijft een voorman van de Plain English Movement (Bryan Garner, hoofdredacteur van het gezaghebbende Black’s Law Dictionary) dat shall alleen
gebruikt dient te worden in de betekenis van has a duty to; more broadly, is required to… (als in: The requester shall send notice), en dan alleen nog maar under strict standards of drafting lees hier). En in Hong Kong hebben ze besloten shall maar helemaal in de ban te doen (lees hier).

“Fijn, ze doen maar”, zult u misschien zeggen, “wat heb ik daar verder mee te maken?” Maar nu heeft ook de Europese Commissie haar vizier gericht op het in haar ogen ouderwetse en veel te multi-interpretabele shall. In de laatste editie van de English Style Guide van het Directoraat-Generaal van Vertalingen (april 2015) staat: 8.19 The use of verbs, in
particular the modal verb shall, in legislation often gives rise to problems , since such uses are rarely encountered in everyday speech. Consequently, writers may lack a feel for the right construction. The following section is intended to provide guidance… (en de rest valt hier te lezen op blz. 42).

Allemaal leuk en aardig en ongetwijfeld goed bedoeld, maar alle besluiten, richtlijnen en verordeningen betreffende het uitbannen van bepaalde woorden en/of gezegdes krijgen langzamerhand een 1984-tintje waar de overheid de gedachten van mensen in bepaalde banen probeert te brengen door het controleren van taal.

Daarnaast zal het uitbannen van bijv. shall alleen maar resulteren in nieuwe
“problematische” woorden zoals de onderzoeker Richard Foley in Going out in style? Shall in EU legal English terecht opmerkt. Foley zegt:
Obsolescent in the sense of obligation in general language, shall clearly signals to the reader that he or she is dealing with a distinctive genre. Replacing shall with must, would be a
problematic enterprise semantically. Even if the number of justifiable uses of a modal of
obligation were cut by half, the frequency of familiar must would rise to the point where the word would differ distinctively from that in the general language and, in this respect, risk
becoming a new shall.” (hier te lezen).

Een extra probleem met het uitbannen van bepaalde woorden (waaronder shall), is dat in Common law-landen (in deze samenhang ongelukkigerwijs nu juist vaak landen waar
Engels de voertaal is) jurisprudentie (ofwel: case law) een belangrijk onderdeel van de wetgeving is. Vroegere rechterlijke uitspraken (hoe vroeg dan ook…!) kunnen van cruciaal
belang zijn in een lopende zaak. Vandaar ook dat in Hollywood rechtbankenfilms arme advocaat-stagiaires altijd nachtenlang obscure uitspraken uit 1932 van de een of andere nog veel obscuurdere rechter in Mississippi aan het uitpluizen zijn. De kans is namelijk
aanwezig dat in die zaak het woord shall gebruikt of geïnterpreteerd is op een manier die die arme advocaat-stagiaires goed zou uitkomen.

Ten slotte zet dit de Britse weerzin tegen alles wat met Europa te maken heeft, in een wat ander daglicht; het is al erg genoeg dat “we” Celsius moesten maken van Fahrenheit, dat “we” van ounces en pounds afscheid moesten nemen en dat “we” binnenkort geen 600 Watt haarföhns meer mogen gebruiken (allemaal de schuld van “Europa”!), maar als “ze” nu ook nog eens gaan voorschrijven hoe “we” onze eigen taal moeten spreken? Dat gaat wel héél ver: Stop Messing Around With Our Language!