In oktober 1986 onderging de heer Molzof in Madison, Wisconsin een longoperatie. Het liep niet goed af en de Molzofjes (of liever gezegd: mevrouw Molzof) begonnen een rechtszaak tegen het (staats)ziekenhuis. De staat aanvaardde aansprakelijkheid en alle onkosten
werden, volgens de regels, keurig vergoed. De staat van Wisconsin hield daarna echter op met betalen omdat anders sprake zou zijn van punitive damages (schadevergoeding als strafmaatregel), en staatsbedrijven zouden daarvoor onder de Federal Tort Claims Act (FTCA) van zijn uitgesloten. Na zes jaar procederen kwam het Amerikaanse Supreme Court tot een andere beslissing: er moest wel degelijk betaald worden: niet als straf (punitive), maar for future medical expenses and for loss of enjoyment of life. En dit had het Amerikaanse congres, volgens het Supreme Court bij het goedkeuren van de FTCA kunnen weten. Met andere woorden: volgens het Supreme Court was het woord punitive NIET een zgn. Term of Art. (Molzof v. United States).
Op het slagveld waar voor- en tegenstanders van het gebruik van Plain English elkaar
treffen, kom je ze met enige regelmaat de zgn. Terms of Art tegen. Een Term of Art is een
woord of zin dat een specifieke (in dit geval: juridische) betekenis heeft. We zijn terms of art in deze blog al eens tegengekomen bij George Orwell, maar het voornaamste struikelblok is de vraag of je (juridische) Terms of Art wel of niet kan vervangen door “gewone” taal.
De voorstanders van het gebruik van Terms of Art beweren vooral dat veel woorden, zinnen en begrippen door de eeuwen heen door de rechterlijke en wetgevende machten zijn
gebruikt, ge(her)interpreteerd, aangescherpt, afgezwakt en genuanceerd en dat het niet meer gebruiken of veranderen, honderden jaren van jurisprudentie (case law) zou
betekenen. Deze voorstanders beweren dan steevast dat Terms of Art zo ‘precies’ en ‘duidelijk’zijn.
Tegenstanders van Terms of Art (en dat zijn niet in het minst de wetgevers, zie bijv. het
rapport van de Law Reform of Ireland , of die van de Australische State of Victoria stellen dat er inderdaad een aantal juridische (vooral:) concepten zijn die die als Terms of Art
kunnen gelden (bijv. ‘ne bis in idem’, ‘res ipsa loquitur‘ of ‘habeas corpus‘, maar dat het overgrote merendeel van wat als Terms of Art wordt gezien, ouderwets en achterhaald
jargon is. Zowel Ierland als Victoria citeren graag dé Legal Plain English-goeroe, David Mellinkoff: “Many of the words that lawyers traditionally use never have had any definite meaning. Foremost among these are the deliberately flexible and some of the archaic. Words like reasonable, substantial, and satisfactory blatantly flaunt their lack of precision. [They] have for so long been a part of a language described as precise it is easy to forget that lack of precision is their only reason for existence.” Mellinkoff heeft verder nog veel
behartigenswaardigs te zeggen over de woorden hereby en herein, ook te pas en te onpas gebruikte Terms of Art, maar daar komen we later graag nog eens op terug.
Ik wil hiermee maar zeggen dat de wetgevers overal in de (in ieder geval Engelssprekende) wereld bezig zijn om het Legalese zo veel mogelijk uit te bannen. En dat advocaten-
kantoren noodzakelijkerwijs wel moeten volgen. Er zullen altijd woorden blijven met een authentieke, dwz. puur juridische betekenis ( bijv. affidavit,habeas corpus, hearsay,
hereditaments, easement of mandamus. En woorden die een bijzondere betekenis hebben in een juridische context (incapacity, dependant en tax-free threshold). Maar er zou bijv.
begonnen kunnen worden met het tussenhaakjesplaatsen van die woorden, zoals in een hypotheek-acte die ik niet lang geleden onder ogen kreeg: I waive my right to require the note holder to do certain things. Those things are: (1) to demand payment of amounts due (known as “presentment”); (2) to give notice that amounts due have not been paid (known as “notice of dishonour”); (3) to obtain an official certificate of non- payment (known as a “protest”). Een goed begin is vaak al het halve werk…
PS:
Een Term of Art heet ook wel: dictum. Alleen… in het Nederlands is een dictum meestal een uitspraak door een rechter, in het bijzonder het advies over de verdere voortgang van de Raad van State over een (wets)voorstel of algemene maatregel van bestuur. In het Brits-Engels een onschuldig terzijde van een rechter en in het Amerikaans-Engels een technische opmerking die een rechterlijke uitspraak verduidelijkt.