What’s in a word? (3)

Shall (deel 1 van 2)

Er zijn maar weinig woorden die binnen juridisch Engels zo’n verhitte discussie uitlokken als het (gebruik van het) woord shall. De Engelssprekende juridische wereld valt in twee delen uiteen: enerzijds juristen die met shall strooien als pepernoten en anderzijds juristen die dat woord vermijden als de pest… We zullen er twee blogs aan wijden; in deze blog: Wat is het probleem?, in de volgende blog: Wat is de oplossing?

Hoe zat het ook alweer?

  • In ‘normaal’, dwz. niet-juridisch, Engels is shall een toekomende tijd. Het woord wordt uitsluitend gebruikt in de eerste persoon enkelvoud en de eerste persoon meervoud, ofwel: I en we. (Engelse) taalpuristen zeggen dus: “I shall go to X tomorrow” en “He will go to X tomorrow”. Voor de meeste Engelssprekenden echter is dit onderscheid al lang verdwenen; “I will go to X tomorrow” is gebruikelijker dan het als archaïsch beschouwde ‘shall‘.
  • In juridisch Engels wordt shall vaak (en nog vaker tot in het oneindige…) gebruikt in contracten. En in deze context kan shall  volgens het gezaghebbende Black’s Law Dictionary een van de volgende vijf betekenissen hebben:

Shall (verb):

  1. Has a duty to; more broadly, is required to… (als in: The requester shall send notice)
  2. Should (as often interpreted by courts)… (als in: All claimants shall request mediation)
  3. May… (als in: No person shall enter the building without first signing the roster)
  4. Will (as a future tense verb)… (als in: The corporation shall have a period of 30 days to object)
  5. Is entitled to… (als in: Party X shall be reimbursed for all expenses)

Wat is dus het probleem met shall? Kort samengevat, en wel in oplopende graad van serieusheid van het probleem:

  • Als shall al in de niet-juridische wereld als ouderwets wordt beschouwd en zelden of nooit meer wordt gezien, waarom dan in juridisch taalgebruik daar zo hardnekkig aan vast blijven houden? (waar je dus tegenin kan brengen dat als je ouderwets, conservatief en oubollig gevonden wilt worden, je dat immers helemaal zelf moet weten…).
  • Waarom zou er een verschil moeten zijn tussen niet-juridisch Engels en juridisch Engels? Is er nu ook al een aparte grammatica voor juridisch Engels? Zorgt dat niet juist voor een nóg grotere afstand tussen de juridische wereld en de ‘echte’ wereld? En is het niet de bedoeling dat (niet-literaire) teksten (juridisch of anderszins) zo begrijpelijk mogelijk zijn? (waar je dus tegenin kan brengen dat als je voor andere juristen schrijft dat geen probleem hoeft te zijn…).

maar dan komt probleem nummer drie tevoorschijn:

  • Als shall zoveel betekenissen kan hebben (zie Black’s, hierboven), schept shall,  juíst door zijn meervoudige betekenis, ambiguïteit en daarmee wordt de mogelijkheid tot geschillen aanzienlijk vergroot. En worden juristen niet juist betaald om geschillen op te lossen, en niet om nog meer geschillen creëren? Daarbij komt dan nog de extra complicatie dat niet-moedertaalsprekers (waaronder dus Nederlandse juristen die in het Engels schrijven!) vaak niet aanvoelen wat shall precies in een bepaalde context betekent (of liever gezegd: kán betekenen…).

Vandaar dan ook dat Bryan Garner (hoofdredacteur van Black’s Law Dictionary) zijn lemma over shall afsluit met een vilein “Only sense 1 is acceptable under strict standards of drafting”.

Wij zeggen: probeer shall te vermijden… De échte bestrijders van shall voeren een ware kruistocht tegen het woord: Thou shall never use shall! Maar wat zou je dan wél kunnen gebruiken? Daarover in de volgende blog…

Wij wensen de lezers van de Branch Out Legal English Blog uitstekende Kerstdagen en een nog uitstekender Oud en Nieuw. De volgende blog verschijnt op 6 januari 2014!