In de loop van de jaren hebben het hier al eerder gehad over het, juridisch moeizame,
gebruik van shall (hier en hier nog eens te lezen). Of over shall in Hongkong , of over shall in Europese wetgeving

In een notendop staan er twee kampen tegenover elkaar: de preciezen die zeggen dat, juist omdat shall al zo veel eeuwen in contracten en wetgeving wordt gebruikt, shall een uiterst precieze en wel-omschreven juridische betekenis heeft gekregen waar niet of nauwelijks aan getornd kan worden, en de  Plain English-beweging die vecht tegen iedere vorm van toe-eigening van woorden en begrippen door een specifieke (beroeps)groep.

De belangrijkste reden die het Plain English-kamp aanvoert, is dat dit kan leiden tot
verwarring. Want waarom zou een, weliswaar ouderwets maar toch “gewoon”, woord als shall een andere betekenis krijgen als het door juristen en wetgevers wordt gebruikt? Hoe dat tot verwarring kan leiden, laat een zeer recent Amerikaans voorbeeld zien.

Colin Kaepernick was in augustus vorig jaar de eerste American Football speler die uit protest tegen het politiegeweld tegen zwarte Amerikanen knielde tijdens het spelen van het volkslied. Steeds meer spelers volgden hem. President Trump, al sinds zijn tv-serie The Apprentice een liefhebber van ontslag op staande voet, zei twee weken geleden: “Get that son of a bitch off the field right now. Out. He’s fired. He’s FIRED!”. En hij voegde eraan toe dat de eerste clubeigenaar die zo’n knielende speler zou ontslaan the most popular person in this country zou worden. Jerry Jones, de eigenaar van de Dallas Cowboys, wilde dat wel. Hij beweerde tenminste vorige week dat spelers die weigeren om tijdens het spelen van het volkslied op te staan, niet meer opgesteld worden. Wade Rathke, leider van de vakbond van spelers, diende gelijk een klacht tegen hem in. Volgens de vakbond namelijk, staat “niet meer worden opgesteld” gelijk aan “ontslagen worden”.

Of dat zo is, laat ik hier graag even in het midden. Ook het vermeende recht op vrije meningsuiting, verankerd in het eerste amendement van de Constitution, is een heet
juridisch hangijzer in de zin dat dit amendement geldt voor burgers t.o.v. de overheid. Kaepernic c.s. mogen als burger knielen wat ze willen, of ze dat als werknemer van een
private onderneming (zoals football clubs) in clubtijd óók mogen, is een heel andere zaak. Michael McCann, de legal analyst van Sports Illustrated en verbonden aan de juridische faculteit van de University of New Hampshire Law School schrijft dat a player’s rights as an employee are largely determined by contract.

Zoals zo vaak in dit soort zaken gaat het om het semantische verschil tussen shall/should en must. Het handboek van de Amerikaanse National Football League (NFL) zegt namelijk: The National Anthem must be played prior to every NFL game, and all players must be on the sideline for the National Anthem. During the National Anthem, players on the field and bench area should stand at attention, face the flag, hold helmets in their left hand, and refrain from talking (dikgedrukt door mij).

Should is weliswaar de voorwaardelijke wijs (conditional) van shall, maar het gebruik ervan in reglementen (of om het even in welke juridische of semi-juridische documenten dan ook) geeft precies dezelfde problemen als shall. De “preciezen” zien het als een bindende regel, het andere kamp als een “morele aanwijzing”, ofwel: “should” means you don’t have to, “must” means you do. Of, zoals de  woordvoerder van de NFL, Brian McCarthy, in The Washington Post in weer andere bewoordingen zegt: players are encouraged but not
required to stand for the national anthem.

Hoe het ook zij: als u wilt dat uw tekst éénduidig is, wees dan net zo voorzichtig met should als met shall.  Er zijn genoeg manieren om een ander woord te gebruiken.